วาโยธาตุ

#ลมหายใจเข้า #ลมหายใจออก

ก็หรือสิ่งใดสิ่งหนึ่งซึ่งเป็นอุปาทินนกรูป

#อันเป็นภายใน เป็นของเฉพาะตน เป็นของพัดไปมา ถึงความเป็นของพัดไปมา อย่างอื่น นี้เรียกว่า วาโยธาตุเป็นไปภายใน.

ดูกรท่านผู้มีอายุทั้งหลายก็วาโยธาตุอันใดแล เป็นไปภายใน และวาโยธาตุอันใด เป็นไปภายนอก นั่นเป็น

วาโยธาตุแล.

#บัณฑิตพึงเห็นวาโยธาตุนั้นนั่นด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ว่านั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่เป็นนั่น นั่นไม่เป็นตนของเรา. บัณฑิตครั้นเห็นวาโยธาตุนั้น ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้แล้ว ย่อมเบื่อหน่ายในวาโยธาตุ ย่อมยังจิตให้คลาย

กำหนัดในวาโยธาตุ. ดูกรท่านผู้มีอายุทั้งหลาย สมัยที่วาโยธาตุอันเป็นไปภายนอกกำเริบย่อมจะมีได้แล วาโยธาตุอันเป็นภายนอกนั้น ย่อมพัดเอาบ้านไปบ้าง ย่อมพัดเอานิคมไปบ้าง ย่อมพัดเอานครไปบ้าง ย่อมพัดเอาชนบทไปบ้าง ย่อมพัดเอาประเทศแห่งชนบท

ไปบ้าง. ดูกรท่านผู้มีอายุทั้งหลาย สมัยที่ชนทั้งหลาย แสวงหาลมด้วยพัดใบตาลบ้าง ด้วยพัดสำหรับพัดไฟบ้าง ในเดือนท้ายแห่งฤดูร้อน แม้ในที่ชายคา หญ้าทั้งหลายก็ไม่ไหว ย่อมมีได้แล.

ดูกรท่านผู้มีอายุทั้งหลาย ก็ชื่อว่าความที่แห่งวาโยธาตุ อันเป็นไปภายนอกนั้น ซึ่งใหญ่ถึงเพียงนั้น

#เป็นของไม่เที่ยงจักปรากฏได้

#ความเป็นของสิ้นไปเป็นธรรมดาจักปรากฏได้

#ความเป็นของเสื่อมไปเป็นธรรมดาจักปรากฏได้

#ความเป็นของแปรปรวนไปเป็นธรรมดาจักปรากฏได้.

#ก็ไฉนความที่แห่งกายอันตัณหาเข้ายึดถือเอาแล้ว ว่าเรา ว่าของเรา ว่าเรามีอยู่

#อันตั้งอยู่ตลอดกาลนิดหน่อยนี้เป็นของไม่เที่ยง #เป็นของมีความสิ้นไปเป็นธรรมดา

#เป็นของมีความเสื่อมไปเป็นธรรมดา

#เป็นของมีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา

จักไม่ปรากฏเล่า

#เมื่อเป็นเช่นนี้ความยึดถือด้วยสามารถตัณหามานะและทิฏฐิในวาโยธาตุนั้นจะไม่มีแก่ผู้นั้นเลย.

ดูกรท่านผู้มีอายุทั้งหลาย หากว่า ชนเหล่าอื่นจะด่า จะตัดพ้อ จะกระทบกระเทียบ จะเบียดเบียนภิกษุนั้นไซร้.

#ภิกษุนั้นย่อมรู้ชัดอย่างนี้ว่าทุกขเวทนาอันเกิดแต่โสตสัมผัสนี้เกิดขึ้นแล้วแก่เรา

ก็แต่ว่า ทุกขเวทนานั้นแล อาศัยเหตุพึงมีได้ ไม่อาศัยเหตุจะมีไม่ได้

#ทุกขเวทนานี้อาศัยอะไรจึงมีได้

#ทุกขเวทนานี้อาศัยผัสสะจึงมีได้.

#ภิกษุนั้นย่อมเห็นว่าผัสสะเป็นของไม่เที่ยง

#ย่อมเห็นว่าเวทนาเป็นของไม่เที่ยง

#ย่อมเห็นว่าสัญญาเป็นของไม่เที่ยง

#ย่อมเห็นว่าสังขารทั้งหลายเป็นของไม่เที่ยง

#ย่อมเห็นว่าวิญญาณเป็นของไม่เที่ยง

#จิตอันมีธาตุเป็นอารมณ์นั่นเทียวของภิกษุนั้น

#ย่อมแล่นไปย่อมเลื่อมใสย่อมตั้งอยู่ด้วยดี

#ย่อมหลุดพ้น.