ถ้าปรารถนาจะถึงพระนิพพานแล้ว ต้องทำจิตใจของตนให้เป็นเหมือนแผ่นดิน

ดูกรอานนท์ อันว่าพระนิพพานนั้น
พึงให้ดูอย่างแผ่นพระธรณีมีลักษณะอาการฉันใด ก็ให้ตัวเรามีลักษณะอาการฉันนั้น
ถ้าทำได้เช่นนั้นก็ได้ชื่อว่าถึงพระนิพพานดิบ*
ถ้าทำไม่ได้แต่พูดว่าอยากได้ จะพูดมากมายๆเท่าไรก็ตาม ก็ไม่อาจที่จะได้จะถึงเลย
ถ้าปรารถนาจะถึงพระนิพพานแล้ว  ต้องทำจิตใจของตนให้เป็นเหมือนแผ่นดินเสียก่อน
ไม่ใช่เป็นของทำได้ด้วยง่าย ต้องพากเพียรลำบากยากยิ่งนักจึงจักได้
จะเข้าใจว่าปรารถนาเอาด้วยปากก็คงจักได้ อย่างนี้เป็นคนหลงไป ใช้ไม่ได้
ต้องทำตัวทำใจให้เป็นเหมือนแผ่นดินให้จงได้
ลักษณะของแผ่นดินนั้น คนแลสัตว์ทั้งหลายจะทำร้ายทำดี
กล่าวร้ายกล่าวดีประการใด มหาปฐพีนั้นก็มิได้รู้โกรธเคือง
ที่ว่าทำใจให้เหมือนแผ่นดินนั้น คือว่าให้วางใจเสีย
อย่าเอื้อเฟื้ออาลัยว่าใจของตน ให้ระลึกอยู่ว่าตัวมาอาศัยอยู่ไปชั่วคราวเท่านั้น
เขาจะนึกคิดอะไรก็อย่าตามเขาไป ให้เข้าใจอยู่ว่าเราอยู่ไปคอยวันตายเท่านั้น
ประโยชน์อะไรกับวัตถุข้าวของและตัวตนอันเป็นของภายนอก
แต่ใจซึ่งเป็นของภายในแลเป็นของสำคัญก็ยังต้องให้ปล่อยให้วาง
อย่าถือเอาว่าเป็นของๆตัว กล่าวไว้แต่พอให้เข้าใจเพียงเท่านี้โดยสังเขป
.
*เมื่อยังเป็นคนมีชีวิตอยู่ ได้เสวยพระนิพพานนั้นได้ชื่อว่า พระนิพพานดิบ
.
สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า : คิริมานนทสูตร
เรียบเรียงโดยพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์ สิริจันโท )