อบรมบ่ม "ตัวการดั้งเดิม" ให้มีวิชชารู้เท่าทันอาการทั้งหลายตามความเป็นจริง

🌻"ฐีติภูตํ" ได้แก่ จิตดั้งเดิม เมื่อฐีติภูตังประกอบไปด้วยความหลง จึงมีเครื่องต่อ กล่าวคือ อาการของอวิชชาเกิดขึ้น เมื่อมีอวิชชาแล้ว จึงเป็นปัจจัยให้ปรุงแต่งเป็นสังขาร พร้อมกับความเข้าไปยึดถือ จึงเป็นภพชาติ คือต้องเกิดก่อต่อกันไป ท่านเรียก "ปัจจยาการ" เพราะเป็นอาการสืบต่อกัน

🌻"วิชชา และอวิชชา" ก็ต้องมาจากฐีติภูตํ เช่นเดียวกัน เพราะเมื่อฐีติภูตํ กอปรด้วยวิชชา จึงรู้เท่าอาการทั้งหลายตามความเป็นจริง นี่พิจารณาด้วยวุฏฐานคามินีวิปัสสนา

🌻รวมใจความว่า ฐีติภูตํ เป็นตัวการดั้งเดิมของสังสารวัฏฏ์ (การเวียนว่ายตายเกิด) ท่านจึงเรียกชื่อว่า "มูลตันไตร"

🌻เพราะฉะนั้น เมื่อจะตัดสังสารวัฏฏ์ให้ขาดสูญ จึงต้องอบรมบ่ม "ตัวการดั้งเดิม" ให้มีวิชชารู้เท่าทันอาการทั้งหลายตามความเป็นจริง ก็จะหายหลงแล้วไม่ก่ออาการทั้งหลายใดๆ อีก

🌻ฐีติภูตํ อันเป็นมูลการ ก็หยุดหมุน หมดการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏฏ์ ด้วยประการฉะนี้

ที่มา: "มุตโตทัย" หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต